tarihkitapbiyografimehmet poyrazmustafa armağandergi

Muhammed Işık

Gerçek Tarih Yayın Koordinatörü

Medeniyete giden yolda şehirlerin tarihsel ve stratejik önemi

12.03.2022
A+
A-

Bir anda etrafınızı saran ve ruhunuzda derin izler bırakan bazı şehirler var. Şiirlere, şarkılara konu olur. Sayısız âlim yetiştirir ve sevginin kapısını açar. Her şehrin kendine has değeri ve özgünlüğü ile halkına bıraktığı miras, bir nevi medeniyet özüdür.
Medeniyeti şehirden ayıramayız. Şehirsiz medeniyet olmaz. Endülüs’ten bahsederken Kurtuba’yı görmezden gelemeyiz. Elbette Kurtuba’da sebepsiz yere medeniyet eşiği yoktu. Şehri besleyen birçok farklı faktör var. Bu etkenler zamanın ruhuna uygun bir yerde şartlar olgunlaştığında çiçek açmaya başlar. Tepeden inme, baskı ve zor kullanarak bir şehirde medeniyet inşa etmek pek mümkün değildir. Bunu deneyen iktidar sahipleri her zaman olmuştur ve yapmaya devam edeceklerdir. Bazen mütevazı bir toprak parçası, son derece basit bir dört duvar, tarihe ışık tutan devasa medeniyetlerin doğuşuna vesile olabiliyor. Kâbe, son derece basit tekniklerle inşa edilmiş bir mabet olsa da, güçlü Ebrehe’nin hırsını ve hasetini Kâbe’nin ortaya çıkardığı medeniyetler düşünüldüğünde anlamak mümkün.
Medeniyet, arz-talep dengesine göre ortaya çıkan bir pınar gibidir. Birkaç kişinin azami gayreti ile bir şehirde medeniyet yaratmak mümkün değildir. Şehir insanı, ne kadar uğraşırsa uğraşsın, yaşam, düşünce ya da felsefe açısından uygarlığa kapı açacak bir hayat tarzı oluşturamadıktan sonra, uygarlığın tohumları ekemez.
Bir toplum kibriyle, hırsızlığıyla, cinayetiyle özdeşleştirildiğinde medeniyet yaratamaz. Bir yerlerde bu tohum çürümeye başlıyor. Sanat, kültür, edebiyat veya teknoloji söz konusu olduğunda, o topluma dair hiçbir kayıt bulunamaz. Tabii bu şu anlama da gelmiyor. Medeniyetten bahsettiğimiz şehirlerde insanlar kötü alışkanlıklarından kurtulamıyor. Ancak bu insan toplulukları aynı şehrin ruhuna o kadar tatlı dokunuşlar yapabilmektedir ki, yaptıkları iyi dokunuşlarla kötü alışkanlıkları silinmektedir. İyi bir sanat ve kültür altında her türlü ahlaksızlık ezilir. Güçlü medeniyet şehirlerine gönderilen Elçilerin ve Nebilerin varlığını bu bakış açısıyla yorumlamamız ve tefekkür etmemiz gerekir.

DEVAMI GERÇEK TARİH DERGİSİ MART 2022 SAYISINDA

Yazarın Diğer Yazıları
Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.