Nurten Lahi’nin “CinsiyetSİZleştirme” kitabı üzerine

Vedat Güneş / Şair – Yazar
Kendi anlatımıyla; “6. Sınıfta Türkçeyi öğrenmiştim. Zira Kosova’da doğmuş, dört buçuk yaşından sonra Almanya’ya sürgün gitmiş, 11 yaşında -1998- Türkiyeýe gelmiş, savaş sonrasında tekrar Kosova’ya gidip orada ortaokul ve liseyi tamamlamış biri olarak üniversite eğitimi için Türkiye’ye gelmiş ve hâlen Türkiye’de yaşayan Türk bir Kosovalıyım” diyen Nurten LAHİ’nin kitabının ismi CinsiyetSİZleştirme…
Şu anda üçüncü üniversite’de okuyan, Yüksek Lisansını tamamladıktan sonra Doktora’ya devam eden Lahi, bu ilk kitabında “Çocuk programlarında Algı Yönetimi” çerçevesinde ‘masum görünen çizgi filmlerin, animasyonların ve dijital içeriklerin, çacukların zihinsel duygusal ve ahlâkî gelişmlerini’ mercek altına almış.
• Dijital ortamlar ve çizgi filmler sanıldığı kadar masum mu?
• Ekran karşısında sessizce oturan bir çocuk, aslında ne izliyor?
• Sadece renkli karakterler, komik sahneler ve eğlenceli müzikler, masum oyunlar mı?
• Önündeki veya elindeki ekranlardan çok daha derin, çok daha sinsi mesajlar mı beynine işleniyor?
Bu ve buna benzer soruları cevaplıyor CinsiyetSİZleştirme kitabı ile.
Bugünün kuşağından şikayet edenlerin, çocuklarının eğitiminin kimlerin elinde olduğuna dikkat çekerek, bilinçli medya okur yazarı olmanın ve “Neler Yapılmalı?”nın yollarını anlatıyor okuyucuya… Cinsiyet konumu, cins kimliği etrafında Medya ve Toplumsal Cinsiyet konularını ele alan yazar, sosyal medyanın çocuklar üzerinde ne denli etkili olduğunun altını çiziyor ve ekliyor: “Cinsiyet kimliği, insan doğasının ve toplumsal yapının temel taşlarından biridir. Kişi kimliği ile toplumsal rollerini oynar. Ancak son yıllarda medya; eğitim, sanat ve politika alanlarında, cinsiyetSİZleştirme süreci hız kazanmış ve geleneksel cinsiyet rollerini ortadan kaldırmaya yönelik bilinçli çalışmalar yapılmıştır. Bu süreç, toplumların ahlâkî, biyolojik ve kültürel yapısını zayıflatmakta, bireylerin kimlik algısını belirsizleştirmekte ve özellikle çocuklar ile gençleri hedef almaktadır.”
Günümüz sorunlarının temelini teşkil eden konuyu çizgi filmler üzerinden değerlendiren Nurten LAHİ’yi, bu çalışmasından dolayı tebrik eder, tüm okuyuculara tavsiye ederiz.
CinsiyetSİZleştirme, Nurten Lahi
Yükseliş Yayınları, Nisan 2025, Ankara