tarihkitapbiyografimehmet poyrazmustafa armağandergi

Dünya’daki yaşamın kökeni yeniden yazılıyor: 3,3 milyar yıllık kimyasal izler bulundu

Yapay zeka ile incelenen milyarlarca yıllık kayalarda bulunan kimyasal “yaşam kalıntıları”, Dünya’da hayatın kökenine dair teorileri sarsıyor. Bulgular, erken dönem canlıların sanılandan çok daha önce oksijen üretebildiğini gösteriyor.

Dünya’daki yaşamın kökeni yeniden yazılıyor: 3,3 milyar yıllık kimyasal izler bulundu
20.11.2025
A+
A-

Dünya’daki yaşamın sandığımızdan çok daha erken ortaya çıkmış olabileceğine yönelik dikkat çekici bir keşif yapıldı. Kanada’nın Yukon Bölgesi’nden elde edilen 3,3 milyar yıldan daha eski kayalarda tespit edilen kimyasal izler, oksijen üreten fotosentezin bilinen tarihten yaklaşık 1 milyar yıl önce başlamış olabileceğini ortaya koydu.

Carnegie Bilim Enstitüsü öncülüğündeki uluslararası ekip, bulgularını *Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS)* dergisinde yayımladı. Araştırmada, kaybolmuş biyomoleküllerin geride bıraktığı kimyasal örüntüler yapay zeka aracılığıyla analiz edildi.

KADİM YAŞAM İZLERİNİ BULMAK NEDEN ZOR?

Dünya’nın ilkel döneminde yaşam, çoğunlukla mikrobiyal örtüler ve basit hücrelerden oluşuyordu. Bu canlılar zaman içinde tortular altında kaldı, ısındı, ezildi ve kimyasal yapıları bozuldu. Bu nedenle 1,7 milyar yıldan daha eski kayalarda güvenilir moleküler biyolojik izlere rastlamak oldukça zor.

Fosilleşmeyen canlıların yok olan molekülleri geride fiziksel iz bırakmadığı için fotosentezin tam olarak ne zaman başladığı da bugüne kadar net biçimde belirlenememişti.

Yeni çalışma ise bu boşluğu doldurarak, moleküller yok olsa bile kimyasal “kalıntı desenlerinin” yaşamı ele verebildiğini gösterdi.

YAPAY ZEKA ANTİK KİMYASAL DESENLERİ OKUDU

Araştırma ekibi, antik kaya örneklerini organik ve inorganik bileşenlerine ayırarak kimyasal profiller oluşturdu. Ardından 400’den fazla örnekle eğitilen yapay zeka modeli devreye girdi.

Bu örnekler arasında:

-modern bitki ve hayvan dokuları

-mikrobiyal örtüler

-yaklaşık 1 milyar yıllık yosun fosilleri

-hatta meteorit örnekleri

yer aldı.

Yapay zeka modeli, biyolojik kökenli kimyasal izleri biyolojik olmayanlardan yüzde 90’dan fazla doğrulukla ayırt etmeyi başardı. Ayrıca en az 2,5 milyar yıllık kayaçlarda fotosenteze işaret eden sinyaller tespit edildi.

Bu sonuçlar, oksijenli fotosentezin başlangıcını milyonlarca yıl geriye taşıyarak yaşamın tarihine dair mevcut bilgileri yeniden şekillendirdi.

DÜNYA DIŞI YAŞAM ARAYIŞINA YENİ UFUK

Araştırmacılara göre bu yöntem yalnızca Dünya’nın geçmişini anlamak için değil, aynı zamanda diğer gezegenlerde hayat arayışında da kritik bir araç olabilir. Mars veya diğer gök cisimlerinden getirilecek kaya örnekleri üzerinde aynı analiz teknikleri uygulanarak, olası yaşam izleri tespit edilebilecek.

Kaynak: Gercektarih.com.tr

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.