Tarihi açıklama 2004 yılında yapılmıştı: Ankara-Adana arası trenle 3 saate inecekti
Tarihi bir hadise de diyebileceğimiz Ankara-Adana arası hızlı tren projesini ilkin 2004 yılında duymuştuk.
TCDD Genel Müdürlüğü’nün 2004 yılı etüt-proje yatırım programına dahil ettiği hızlı tren (HT) projesinin gerçekleşmesi halinde 502 kilometrelik Ankara-Aksaray-Adana arası 3 saat 15 dakikaya inecekti.
Dönemin Aksaray Belediye Başkanı Nevzat Palta, TCDD Genel Müdürlüğü’nün 2004 yılı Yatırım Programı’nda ”Yeni Yol Yapımları” kapsamında etüt-proje olarak yer aldığını söylemişti. Palta, Ankara-Adana arası hızlı trene dair açıklamalarını eski TCDD Genel Müdür Yardımcısı olarak dile getirmişti.
Söz konusu projede tren saatte 250 kilometre hız yapacaktı ve güzergahı ise Ankara-Şereflikoçhisar-Aksaray-Ulukışla-Adana olarak düşünülüyordu.
Ankara-Aksaray arasının 1 saat 15 dakikaya düşeceğini belirten Palta, o dönem bölge vatandaşlarını heyecanlandıran açıklamasını şöyle yapmıştı:
“Ankara-Adana arası, 502 kilometrelik hatla sadece 3 saat 15 dakikada alınacak. İstanbul-Ankara arasında da hızlı tren yapılacağı hesaba katıldığında Aksaray’dan Adana, İstanbul ve Ankara gibi büyük kentlere ulaşım daha hızlı ve kolay olacak. Devlet Planlama Teşkilatı tarafından da onaylanan bu çalışma Ulaştırma Bakanlığı’na geldi.”
“Konuyu Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım ile görüştük. Hızlı trenin yapılması yolundaki çalışmaların aralıksız yürütüldüğünü öğrendik. Proje uygulandığında araç yoğunluğu azalacağı için bu yoldaki trafik kazaları da azalacaktır.”
“Manastır ve Ihlara Vadileri’nin binlerce kaya oyma mezar, kilise ve manastırın bulunduğu Aksaray, Kapadokya’nın önemli bir parçasıdır. Bu özelliği ile Aksaray, önemli turizm merkezleri arasında yer almaktadır. 2003 yılında 185 bini yabancı toplam 635 bin kişinin ziyaret ettiği Aksaray, hızlı tren ile turizmden daha fazla pay alacaktır.”
2013’ün sonlarına doğru, Ankara’nın Etimesgut ilçesindeki Türkiye Şeker Fabrikası’nın yakınlarına Yüksek Hızlı Trenler Bakım Deposu’nun inşasına başlandı. Eryaman YHT durağının yanı başındaki bu bakım deposu 2018’de hizmete girdi.
İşte o dönem, söz konusu Ankara-Adana hızlı tren hattı, YHT’lerin bakım deposunun bulunduğu Eryaman’dan başlayacaktı.
Elbette bütün bunların hiçbiri gerçekleşmedi.
2018 yılında yapımına başlanan Ankara-Niğde Otobanı 2020’de hizmete girdi ve kimi hız canavarları, Ankara-Adana arasını, karayoluyla da olsa 3 saat 15 dakikaya indirdi.
ÇUKUROVA EKSPRESİ
Ankara-Adana arasında sefer gerçekleştiren Çukurova Ekspresi diğer adıyla Çukurova Mavi Treni, Ankara’daki Başkentray ve Yüksek Hızlı Tren (YHT) çalışmaları gerekçe gösterilerek 2016’nın ortalarında seferleri durduruldu.
Çukurova Ekspresi, 1986 yılında seferlerine başlayan Ankara-Kırıkkale-Kayseri (Boğazköprü)-Niğde-Adana güzergahında uzun yıllar hizmet vermişti.
İlla ki Ankara-Adana arasında tren yolculuğu yapacağım diyorsanız eğer bunun da çaresi var, Ankara Garı’ndan Kayseri’ye, buradan da Erciyes Ekspresi ile Adana’ya yolculuk yapmak mümkün. Ancak bu da saatlerce sürmektedir.
TARİHİ TOROS EKSPRESİ
Ankara’dan Adana’ya aktarmalı tren seferleriyle gidilmekteydi ve Kayseri aktarmalı gitmekten daha az yorucuydu.
Konya, Çumra, Arıkören, Karaman, Sudurağı, Ayrancı, Ereğli, Çakmak, Ulukışla, Gümüş, Pozantı, Belemedik, Hacıkırı, Kelebek, Yenice, Şehitlik, Şakirpaşa, Adana güzergahında yıllarca seferler gerçekleştiren Toros Ekspresi, 2024’ün Mayıs ayında hızlı tren çalışmaları nedeniyle durduruldu.
Aynı zamanda Ankara YHT’den aktarma yapılarak da kullanılan Konya-Adana arasındaki Toros Ekspresi’nin seferlerinin durdurulmasına dair TCDD şu açıklamayı yaptı:
“Yol Çalışması Nedeniyle Toros Ekspresi Tren Seferlerinin 3 Ay Süreyle Durdurulması
Ereğli (dahil)-Çakmak-Ulukışla istasyonları arasının yük ve yolcu trafiğinin hızlı tren hattı imalatlarının tamamlanabilmesi amacıyla 24 Mayıs saat 23:59 itibariyle 3 ay süreyle kesintisiz olarak kapatılacağı; Buna göre Adana-Konya-Adana parkurunda sefer yapan 62005/62006 numaralı Toros Ekspresi trenleri çalışma bitene kadar seferlerine ara verilecektir. Trenler son seferlerini 24.05.2024 tarihinde yapacaktır.”
Bir yıl önce açılıp Konya-Adana seferlerine devam edecek olan Toros Ekspresi hâlâ açılmış değildir.
1930’lu yıllarda Haydarpaşa-Halep hattında seferlerine başlayan Toros Ekspresi, Türkiye’yi Suriye ve Lübnan üzerinden Ortadoğu’ya bağlayan mühim demiryoluydu. Toros Ekspresi bugüne kadar yalnızca 2. Dünya Savaşı sırasında ve 2024’te başlayan YHT hattı inşa çalışmaları sebebiyle kapalı kalmıştır.
Tarihi Toros Ekspresi hakkında bir iddia da ortaya atıldı. Seferlerine başlayacak olsa bile Konya durağı güzergâhtan kaldırılmış.
Toros Ekspresi’nin hattında yer alan Karaman ile Ulukışla arasında saatte 200 kilometre hıza uygun yeni çift hatlı, elektrikli ve sinyalli hızlı tren hattı hayata geçirilecek. Bu da Konya durağının kaldırılacak olmasını doğruluyor. Belki Toros Ekspresi’ni bir daha görmeyeceğiz.
BİRÇOK ŞEHİR YHT’YE KAVUŞTU
Bu arada ilkin 2004 yılında ortaya atılan, Ankara-Adana hızlı projesinden sonra, İstanbul, Eskişehir, Konya, Karaman, Sivas ve Yozgat, Ankara merkezli Yüksek Hızlı Treni’ne kavuştu. Ankara’dan birden fazla seferlerin yapıldığı ve doğu şehirlerine giden trenlerin geçtiği Kayseri’nin de YHT’ye kavuşmasına az zaman kaldı.
ANKARA-ADANA HIZLI TREN SEFERLERİ NE ZAMAN BAŞLAYACAK?
Başlangıçta Ankara–Aksaray–Adana hattında sefer yapacak olan hızlı tren seferleri, Çukurova’da son gelişmelerle beraber başka bir hale bürünmüş gibi görünüyor.
Mersin-Adana-Gaziantep (MAG) hızlı tren projesi hayata geçirildi ve Çukurova bölgesinde yolcu tren seferleri durduruldu. Mersin-Adana, Adana-Osmaniye, İskenderun ve Gaziantep yolcu treni seferleri askıya alındı. Mersin-Adana-Gaziantep hattına Hatay’ın da son anda ilave edildiği biliniyor. Bu projenin de 2027’nin sonlarına doğru bitmesi hedefleniyor. İşte bu proje bittiğinde Ankara-Adana arasında hızlı tren seferlerinin başlayacağı iddia ediliyor. Ancak doğrudan bir sefer olmayacağı dillendiriliyor.
Hülasa, Ankara-Adana arasında doğrudan hızlı tren seferi şimdilik sadece planlama aşamasında.
Ankara–Aksaray–Adana hattı, Mersin–Adana–Gaziantep projesine entegre edilmesine rağmen henüz inşa süreci başlamış değil.
Çukurova’da hızlı tren projesi Adana, Mersin ve Osmaniye’de MAG hattı kapsamında sürüyor. Ancak Ankara’ya kadar kesintisiz bir YHT hattı için ise ne bir tarih ne de proje şimdilik görünmüyor.
Bu arada, yazımızda da Yüksek Hızlı Tren (YHT) tanımlamasını sık kullandık, Ankara-Adana arası ile Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep arasındaki tren seferlerinin YHT değil de, sadece hızlı trenlerle yapılacağı belirtiliyor.
AKSARAY HIZLA TRENDE NE AŞAMADA?
Aksaray’ın da Hızlı Tren (HT) yahut Yüksek Hızlı Tren (YHT) ile macerasıyla Adana’dan ayrı değil. Aksaray’ın Ankara ile hızlı tren bağlantısına dair proje yok. Aktarılan bilgilerde Aksaray’ın hızlı trene kavuşması 2030’lu yıllarda olacak.
Karaman-Ulukışla-Aksaray-Mersin hattında bulunan Aksaray hızlı trene bu hat sayesinde kavuşacak. Aksaray’dan Ankara’ya gitmek isteyenler söz konusu hızlı tren hattıyla Karaman’a gelecek ve buradan Ankara’ya gidebilecek.
ANKARA-ADANA ARASI HIZLI TREN SEFERİ NASIL OLACAK?
Ankara ve Adana arasındaki yeni nesil demiryolu yolcu taşımacılığı büyük ihtimal, hem Hızlı Tren (HT) hem de Yüksek Hızlı Tren (YHT) ile yapılacak.
Biraz karışık olacak ama yine de ihtimal dahilinde anlatalım, Mersin-Adana-Gaziantep hızlı tren hattıyla Adana’dan Mersin’e gidilir. Buradan da Karaman-Ulukışla-Aksaray-Mersin hattıyla Karaman’a varılır. Karaman’dan da YHT ile Ankara’ya ulaşılır. Böyle olursa şayet yolculuk eziyete dönüşecek gibi, zira iki defa aktarma yapılmış olacak. Bunlardan başka alternatif aklımıza gelmiyor.
Bölgedeki Çukurova Uluslararası Havalimanı da demiryolu taşımacılığında önemli rol üstlenmektedir. Havaalanı Adana ve Mersin’in ortasındadır.
Karaman-Ulukışla-Aksaray-Mersin hızlı tren hattının, Karaman-Ulukışla-Aksaray-Adana-Osmaniye-Gaziantep hattı şeklinde olması halinde karışıklık biraz düzelecek gibi. Kuşkusuz yetkililerin de işi zor.
En azından Karaman ve Adana’da hızlı tren alt yapı çalışmaları başlamıştır. Nasıl olsa bir şekilde Ankara bağlantısı ortaya çıkar.
Ne demişler: “Kervan yolda dizilir.”