Temeli ihmal üst katı yıkar

“Coğrafya kaderinizi belirler,” yani toprağınız, suyunuz, ikliminiz, üretim tarzınız vs. sizin yaşamınızın kültürünüzün yani normatif birikimlerinizin temel kaynağını oluşturur. Düşünür Karl Marks, alt yapı üst yapıyı belirler derken, tüm idealist ve rasyonalist düşünürlerin bu düşünceyi yerden yere vurmak için nasıl atağa geçtiğini biliyoruz. Her ne kadar bende de idealistlerin fikirleri daha sıcak gibi görülse de aklımın derinliklerinde Marks’ın bu düşüncesinin daha baskın rol üstlendiğini biliyordum, çünkü ”Nasıl yaşarsanız öyle inanırsınız felsefesi bende bu düşüncenin daha fazla kök saldığını anlamama sebep oldu.
Günümüzün tüm yaşam aksiyonları neredeyse görülenler üzerine oluşturulan ve geliştirilen değerlerden oluşmaktadır. Ondan dolayıdır ki, pozitif olanlar daima baskın konumda algılanır oldu. Ör. İletişim kurarken daha çok görülen, bilinen kazanımlarla iletişimi daha güçlü kılmak mümkün. Ancak metafizik ve ideal olanlar üzerine ortaya koyacağınız düşünsel birikimleriniz bir anlam ifade etmemektedir. Parası olan birine gösterilen tevazu saygı ile ilim sahibi birine gösterilen ilgi alaka ve saygının derecesini anlamak istediğinizde, genellikle parası olanın her olumsuzluğa rağmen daha çok saygınlık elde ettiğini görürsünüz. Hoca Nasreddin, boşuna dememiş “ye kürküm ye” diye… Bunlar bize insanlığın düşünsel birikim dağarcıklarının neye göre biçimlendiğini anlamamız için sanıyorum ki belli ipuçları vermeye yetiyor.

EROL KEKEÇ

DEVAMI GERÇEK TARİH DERGİSİ ŞUBAT 2022 SAYISINDA