Yaşamıyla ışıldayan bir psikolog: Mehmet Doğan Cüceloğlu

Mehmet Doğan Cüceloğlu, 9 Şubat 1938 tarihinde Mersin’in Silifke ilçesinde dünyaya geldi. On bir çocuklu bir ailenin en küçük ferdi olarak büyüdü. Ortaokulu Silifke’de tamamladıktan sonra lise eğitimini Ankara ve Kırklareli’de tamamladı. İstanbul Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden mezun olduktan sonra akademik kariyerine aynı üniversitede Mümtaz Turhan’ın asistanlığını yaparak başladı.

1964 yılında Amerikan Psikoloji Derneği bursu ile ABD’ye giderek Illinois Üniversitesi’nde Charles E. Osgood danışmanlığında dil psikolojisi alanında doktora yaptı. Doktora eğitimi sırasında evlenen Cüceloğlu, bu evlilikten üç çocuk sahibi oldu.

Türkiye’ye döndükten sonra İstanbul Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi’nde akademik kariyerine devam etti. 1975 yılında doçent unvanını aldıktan sonra Fulbright Araştırma Bursu ile Kaliforniya Üniversitesi’nde ziyaretçi öğretim üyesi olarak bulundu. ABD’de geçirdiği süre zarfında Türkçe kişisel gelişim kitapları yayımlamaya başladı. İlk kitabı “İnsan İnsana” (1979) oldu.

Emekli olduktan sonra 1996 yılına kadar Amerika’da Kaliforniya Eyalet Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak çalıştı. ABD’de yaşarken “İnsan ve Davranışı” (1991) adlı ikinci kitabını yazarak modern psikolojinin temel kavramlarını Türkiye’den yerel öykülerle ele aldı.

1996’da Türkiye’ye dönerek üniversite öğrencilerine, öğretmenlere, ana-babalara ve iş adamlarına yönelik seminerler, konferanslar ve atölye çalışmaları düzenledi. Aynı dönemde bir temizlik firmasının sosyal sorumluluk projesi kapsamında televizyon programları yapmaya başladı.

Cüceloğlu’nun hayatını anlatan “İnsanı Ararken Damdan Düşen Psikolog” adlı kitabı 2013 yılında yayımlandı. Ayrıca Deniz Bayramoğlu ile gerçekleştirdiği söyleşi kitabı “Kendini Keşfetmeye Zorluklarla Başa Çıkmaya Var mısın? – Güçlü Bir Yaşam İçin Öneriler” Ocak 2021’de okuyucularla buluştu.

16 Şubat 2021’de İstanbul’un Beşiktaş ilçesindeki evinde aort damarı yırtılması nedeniyle 83 yaşında hayatını kaybetti. Cenazesi 18 Şubat 2021’de Levent Camii’nde düzenlenen törenin ardından Aşiyan Mezarlığı’nda defnedildi.

Mehmet Doğan Cüceloğlu’nun yayımladığı önemli eserler arasında “İçimizdeki Çocuk” (1992), “İyi Düşün Doğru Karar Ver” (1998), “Korku Kültürü: Niçin ‘Mış Gibi’ Yaşıyoruz?” (2008) ve “Var Mısın?” (2021) bulunmaktadır.