tarihkitapbiyografimehmet poyrazmustafa armağandergi

Yazarlar

02.07.2022
1908’de darbeyle tahttan indirilen Sultan II. Abdülhamid, sosyalizme karşı tedbirler alıyor, gençlerin Avrupa’ya gidip tahsil görmesinden ziyade, oralardan öğretmen getirip İstanbul’da eğitim vermesinden yanaydı. Avrupa’ya giden gençlerin, memlekete sosyalist fikirlerle dönüp devletin başına bela olacağını söyleyen Abdülhamid, Rusya’da Şubat Devrimi...
30.06.2022
Yedi medeniyete şahitlik yapmış ender kentlerden birisi Antalya ilinin Manavgat ilçesi sınırları içinde bulunan Etenna, diğer adıyla Sırt Köy tüm gizemi ile keşfedilmeyi beklemektedir. Sırt Köy, Manavgat’a 23 km uzaklıkta, 900 metre yükseklikte dağlık bir köydür. Antik dönem yol güzergâhı...
30.06.2022
Tarih, insanla başlar ve insana ait olan her şey tarihin içinde değerlendirilir. Dolayısıyla tarihin anlaşılması, her şeyden önce insanın anlaşılmasına bağlıdır. Tarih, insanın üç boyutlu zamansallık bağlamında yaptıklarıyla var olur. Bu üç boyut, geçmiş, şimdi ve gelecektir. İnsan ise bu...
Bir derin nefes çekip, destanlar, koşuklar, türküler, şiirler söyledik… Taçkapılar, kubbeler, asırlık yapıyı taşıyan sütunlar dize dize düştüler toprağın bağrına. Gözlerimiz kimi zaman şöyle hasretle baktı onlara, kimi zaman övündük onlarla. Durduk, düşündük, sevindik, şiirler söyledik. Kimi zaman ecel şerbetini...
Tanım, isimlendirme anlamına geliyor. Her isimlendirme ise zihne yakınlaştırma, zihne çıkarma anlamındadır. Bu yüzden tanım; tanıma konu edinilen şeyi zihne çıkarma ve zihne yükselterek onu belirli sınırlar içinde anlaşılır kılma çabasıdır. Tanımın yapılması meselesi zihin açısından önemlidir. Bir şeyi tanımlamaya...
27.06.2022
Ben Âdemİçimde derin bir boşluklaHayat ağacından kopartıldımAzıksız sürgün edildim Aden bahçelerindenVarlığın gölgesineCenneti de cehennemi de burada gördümHer şey topraktandıAteş topraktan su topraktan * İnsanın sırlandığı vakitlerde kaldı kalbimAklım masuranın ucunda bir uçurtmaBin yıl rüya gördüm düş kurdumEvim yıkıldı yeniden evler...
27.06.2022
Dünya tarihi nedir ve niçin önemlidir? Tarihten arkeolojiye, fütürolojik yaklaşımlardan komplo teorilerine uzanan çizgide çok geniş bir sahadan söz ediyoruz. Geçmişte İslâm tarih müelliflerinin din perspektifini merkeze alarak yazdığı dünya tarihlerine karşılık son zamanlarda siyasî tarih ve iktisat perspektifleri merkeze...
27.06.2022
1.Yıldızlar parlıyor saçlarındaGüneş bir gözünden doğupDiğerinden batıyorVe ben gün görüyorumEy sevgiliCan sevgiliÇekmeKalbimin üzerindeGezinen elllerini * 2.Sana inanmak sonsuzlukRuhumda mağara gibi büyüyor boşlukHz. İbrahim’den Hz. İsa’yaGiden yolda ilerlemekteyimBeklemekteyim yardımınıHer şeyimi değiştirecekVe diriltecek bir yardımBir ışık oldun içimdeAydınlandı ruhumEriyor yüreğimde kara urlarEy...
26.06.2022
– Fatih’in emanetine sahip çıkan Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’a arz-ı hürmet ve teşekkür dileklerimle- Ne talihli, ne saâdetli bir âna vardık Çûn Ayasofya’da secde-i Rahmân’a vardık * Milyonlarca mü’min koşup geldi can atarak Tekbirler, tehlillerle Ulu Divân’a vardık *...
26.06.2022
21. yüzyıla “milenyum” yüzyılı denilmiş olsa da, insan olmanın daha iyi anlaşıldığı bir yüzyıl olacağından kuşku duymuyorum. Düşüncenin sanatla daha çok geliştiği bir yüz yıl olacaktır. Bir başka deyişle; sanat düşünce ile iç içe geçecek birbirine büyük katkılarda bulunacaktır. Öyleyse sanatı...
Bu deneme ilk haliyle Selimcan Yelseli’nin “Çizgiden Öte” adlı kitabında “İçimizdeki Kayıp İlanı” adıyla yer almış ve daha sonra yazar tarafından gerçektarih.com.tr için yeniden kaleme alınmıştır. *** Sanat mevzubahis olduğunda şu tabire hepimiz bir yerlerden aşinayızdır: “Bizi bize, bizimle anlatan…”...
Bir zamanlar sadece bulunduğu mekanı değil, altın sarısı alevi ile istikbali de aydınlatan mumlar yanardı evlerde. Mütemadiyen titrek ve tedirgin olan bu altın damlasının solgun duvarlara bıraktığı karanlık akisler arasından seçilen ahşap duvar saatinin akrep ile yelkovanı ne hikmetse hiç...
Hepimizin bildiği bir tarla var… Ay ışığını damla damla eriten ateş mavisi ufuklardan esen rüzgârlar, bu tarlanın ortasından ufka uzanan toprak patikanın kenarlarındaki yeşilliklerde ölgün kıpırtılar uyandırır. Bu tarla ilk bakışta insanın içine bir sonsuzluk ürpertisi verse de, görme biçimlerinin...
28.05.2022
Osmanlı’nın ilk süreli yayını Tanzimat Dönemi’nde Takvim-i Vekayi’nin devlet tarafından 1831’de çıkarılmasından dokuz yıl sonra ikinci süreli yayın yarı özel şekilde Ceride-i Havadis adıyla William Churchill tarafından çıkartılır. Ceride-i Havadis İstanbul’un ikinci Türkçe gazetesi olması özelliğine sahiptir. Takvim-i Vekayi’den çok...
“Sıcak savaşı bir süre buzdolabında bekletirseniz, ‘soğuk savaş’ olur”. Bu işin şakası. O zaman soğuk savaşı ısıtırsanız da, “sıcak savaş” olur. Sonuçta savaş “savaş”tır. Bu anlamda “soğuk savaş dedikleri savaş, bir 3. Dünya savaşı” idi. Askerlerle cephede verilen savaşın yerini,...
Ukrayna Rusya savaşı bağlamında yeni uluslararası sistemde eski soğuk savaş rüzgârları eser mi, kaygısı dillendirilmeye başlandı. Bu durum, süreci doğru okuyamamakla ilişkili olarak yorumlanabilir. ‘Tarih tekerrür eder’ diye bir deyim olsa da tarihin tekerrür etme ihtimali yoktur. O zaman değişim...
Albert Camus’un “Sisifos Söyleni” adlı o meşhur eserinde “uyumsuz” ve “oyuncu” kavramları arasında kurduğu ilişkiyi hatırlıyorum. Şöyle diyor Camus; “Oyuncuların, …….uyumsuz insanlar olduklarını söylemiyorum. Yalnızca yazgılarının açık görüşlü bir yüreği çekebilecek uyumsuz bir yazgı olduğunu söylüyorum.”Nerede rastladım bilmem, Zelenski’nin işgal...
25.05.2022
Şiirin varlığı sözün varlığıyla kaimdir. Şiir, yeri geldiğinde bir gülüş, bir bakış, bir aldanıştır. Şiiri her şey besler. Canlı olan şiir de acıkır. Havaya, suya ihtiyacı vardır şiirin. Hayatın içinde akan her olayda parmağı vardır. Şiir insandan sorumludur, insan da...
25.05.2022
3. Mevlânâ’nın Çağrısı: “Gel” Hitâbının Iskalanan Tarafı Sezai Karakoç, daha önce yazmış olduğu Yunus Emre adlı eserinde, Mevlânâ, Hacı Bektaş-ı Velî, Hacı Bayram-ı Velî, Yunus Emre ve Serhat akıncılarını “Anadolu’nun bu yüzyıllardaki önder kurucuları”, hatta Mevlâna’yı da “Anadolu’nun yeniden kuruluşunda…...
25.05.2022
Ahmet Haluk Dursun Hoca ile elim bir trafik kazasında vefat ettiği gün tanıştım. Türkiye Yazarlar Birliği tarafından Malazgirt’te düzenlenen Malazgirt ile ilgili bir sempozyumda. 19 Ağustos 2019’da. Sempozyumun açılış konuşmasını yaptı, kürsüden indikten sonra ben ve arkadaşlarımla ayaküstü sohbet etti...
Mazinin altın tozu kaplı bilgelik defterlerine bakanlar için. Kıymeti, sanatçısının birikimi ve gittikçe olgunlaşan sanat idraki neticesinde artan ve içimizde harikulade hisler uyandıran eserlere ustalık eseri derdik bir zamanlar? Şimdi nerede bu ustalar, nerede eserleri? Hayli hayli cevabını verir gibiyim…...
14.05.2022
Ne çok bekledik, ne çok erteledik, ne çok sendeledik. Dur bir olduğun yerde! Azıcık temaşa eyle. Adımın nereye, kimin için ve nedeni ne? Hangi anlamsız boşluklara geliyorsun? Hangi çamur ayağının altında? Dur olduğun yerde! Düşündün mü zaman nasıl geçti? Artık...
24.04.2022
Tarih şuurunun ne kadar kıymetli olduğunu Rusya’nın Ukrayna’yı işgale başlamasıyla bir kez daha öğrenmiş olduk. Şu an önümüzdeki savaş tablosuna baktığımızda, aslında bunun en azından Rusya açısından ilk olmadığını söylememiz mümkündür. ABD’nin başını çektiği NATO’nun Müslüman coğrafyada yaptıklarını hepimiz biliyoruz....
İnsanlık tarihi mevcut düzenin muhafazasının da tarihidir. Ama ne gariptir ki, düzeni muhafaza etmek adına çıkmaktadır savaşlar… Bir katil düzeni muhafaza etmek için öldürmüş, bir hırsız düzenin sürmesi için çalmış olabilir hep. İnsanın kendisini savunma güdüsü burada meydana çıkar. İnsanlık...
Bir taş, ardından bir taş daha, elden ele, gayretten gayrete, her birini başka bir elin taşıdığı taşlar ile bir yapı inşa edelim. Planı anlık ilhamlara, gayreti ise bir tür oyuna benzesin bu yapının. Şöyle kültürel bir insanlık mirası olarak da...
Haberlerde verilen bilgiye göre: Putin: Rusya’nın sınırları yoktur. Rusya Ukrayna savaşından çok önce bu sözü söyleyen Putin, bugünleri öngörerek mi söylemiştir bu sözü bilinemez! Ama bu söz çok temel bir gerçekliği ifade etmesi bağlamında önemli bir yere konumlanır. Uluslararası ilişkilerde...
01.04.2022
Huriye Tevfik Mücahid, “Fârâbî’den Abduh’a Siyasi Düşünce” başlıklı kitabında İbn Haldun’un görüşlerini şöyle izah eder: İbn Haldun’un devletin kökeniyle ilgili görüşleri Platon’un, Fârâbî’nin ve Maverdî’nin görüşleriyle benzeşmektedir. Ancak İbn Haldun, düşüncelerini daha öncekilerin varmadığı sonuçlara vardığını iddia eder. Görüşleri yeni...
31.03.2022
yüzyıl Türk edebiyatının en önemli isimlerinden Peyami Safa, bazı eleştirmenler tarafından zaman zaman “bir çeşit ideolojik edebiyat” yapmakla tavsif edilmiş olsa da, onun özellikle olgunluk dönemi eseri olan son romanı Yalnızız, gerek Türkçenin zengin kullanılma biçimi gerekse muhtevasındaki psikolojik ve...
31.03.2022
İnsanların bir araya gelmesiyle toplumlar doğar. Damlaların birikmesiyle okyanuslar oluşur. İnsanın yaşayışı ile suyun akışı arasında çok yönlü ve önemli dinamik benzeşimler bulunmaktadır. İnsan olmayan bir yerde veya planette bulunanların bir önemi ve değeri olmaz. İnsanın yaşamında ekosistemin hayati önemi...
Medeniyetimiz, edebî bir medeniyettir desem, mübalağa değildir. Şöyle bir geçmişe dönüp bakalım, medeniyetimizin köşe başlarında, ellerinde kalem, şuurlarında birbiri ardınca uzayıp giden fikirleri ile edipler karşılarlar bizi. Şehirlerimiz, köylerimiz dört bir bucağımız edebiyat doludur. Nesilden nesile aktarılacak medeniyetimizin, ne çok...