İnsan, yaşamın özüdür. Yaşamın özünü oluşturduğu gibi anlamını da içerir. Bu özelliği kendisine yüklenmiş ‘amaç’ ile ilişkili olduğu bedihidir. Yani insan, kendi özelliğini, kendisinden alan değil, bilakis, kendisine yüklenmiş olarak bulandır. İlahi İrade, insanı, yaşamın merkezine yerleştirerek, onu sorumlu kılmıştır....
Yazarlar
31.03.2022
Dil, bir toplumun bütünüdür. Toplumun bütün değerlerini yansıtır; şiir, roman, hikâye, hatırat ve diğerleri… Bunları gerçekleştiren aslında dildir. Dilin gücünü, tarihî derinliğini, sosyolojik, psikolojik ve pedagojik açıdan dün ile bugün arasındaki bağlantıyı kurar. Bu bağlantı, o dilin tarihî kaynaklarında, edebî...
24.03.2022
Bizler çeşitli kültür ve gelenek-görenek içerisinde büyüyen, her birimizin annesi, babası, atasının farklı farklı kökenlerden gelen ve farklı kişilik özelliklerini içeren bir yapı taşıyız. Sosyal bir varlık olan insanın yaşamında, karşısına çıkan birçok insan ile diyalog içerisinde olması kaçınılmazdır. Diyalog...
24.03.2022
Temmuz sonuydu. Sıcaklık asfaltı eritmiş olmalı ki, ofise gelip gidenlerin ayaklarındaki zift beyaz karolara yapışıyor, görevli paspas atarken zığır zığır söyleniyordu: “Kara yazılı herifler, kara zifti nerden bulup sıvadınız buralara.” Merdivenlerde ayak sesi duyduğu anda ayağa çift sıçrıyor, gelenin kapı...
22.03.2022
Bazı “dilci” akademisyenlerin makalelerini okurken, elimin altında İngilizce, Fransızca, Almanca sözlükler bulundurmaya mecbur kalıyorum. Uydurma kelimeler serpiştirilmiş bir makale okurken, bu uydurmaların çoğunu Dil Kurumu sözlüğü dahil hiçbir umumî lügatte bulamıyorum. Bunlar ekseriya dilbilgisi (gramer) veya dilbilimi (lengüistik) terimleri. Sonunda...
20.03.2022
Hiç düşündük mü, Tarkovsky’nin sineması günümüzde neden hep belli bir zümrenin ilgisini çekiyormuş yahut mevzubahis şiirsel sinema olduğunda hep belli bir zümrenin idrakine layıkmış gibi zikrediliyor? Anlaşılması zor olduğu için mi? Gerçi Tarkovsky’nin sanat ve sinema üzerine düşüncelerini kaleme aldığı...
18.03.2022
Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesi, “Batı değerleri” diye pazarlanan evrensellik ve hümanizmanın sınırlarını göstermesi bakımından bilhassa öğretici oldu. Suriye hadiseleri patlak verdiğinden beri Avrupa’ya mülteci sokmamak için her türlü tedbiri alan Avrupa, Ukrayna’dan gelenlere kapılarını sonuna kadar açtı. Ukrayna’dan gelen “beyaz”lara kapılar...
15.03.2022
2005-2009 yılları arasında ABD Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Condoleezza Rice’in daha 2003 yılında, Ulusal Güvenlik Danışmanı iken kaleme aldığı “Ortadoğu’yu Dönüştürmek” başlıklı makalenin en başta hatırlanmasının iyi olacağı kanaatindeyim. Rice’tan bahsetmem şudur ki: Irak’a, Afganistan’a, Çeçenistan’a ve Gürcistan’a dikkat...
14.03.2022
“Bir patlama olduğunda olay yerine doğru koşan kişi foto muhabiridir, oradan kaçan ise fotoğrafçı”. Kendisini bir foto muhabiri olarak tanıtan Ara Güler’den (1928-2018).Uzun zamandır Ara Güler’den bahsetmek istiyordum ama bizim yerimize kendi anlatımıyla hayat hikayesini dinlemenin daha zevkli olacağını, anılarını...
14.03.2022
Çağdaş toplumlarda siyasal, sosyal-kültürel, iktisadi, düşünsel alanlarda gerçekleştirilebilen Büyük Değişim, belirlenen amaç fonksiyonlarının toplumsal ve küresel boyut kazanmasıyla oluşmaktadır. Bu değişim sonucunda toplumda beklenen tarihsel gelişim ve ilerleme süreci başlamaktadır. Burada bizim sunduğumuz Büyük Değişim tezi modernizeden ve değiştirmelerden önce...
14.03.2022
Haydi, bu yazıda sizinle birlikte, bir, iki asır evvel medeniyetimizde henüz değişmemiş bir şehir nasıl olur, kısaca bir göz atalım… İkindi güneşini imbik imbik süzen kubbelerden taş duvarların nabzına dokunarak müreffeh avluya kavuşan aydınlık canlansın gözümüzde… Ardından bu aydınlığın içinde,...
12.03.2022
İnsanın kendisini gerçekleştirmesi için gerekli olan bir mekâna ve zamana olan ihtiyaç tarihsel seyri içinde kendisini dayatmaktadır. İnsan, salt kendisi olarak varlık sahasına çıkması, kendi yalnızlığı içinde kaybolmasını da içerecektir. Bu yüzden insan, kendisini gerçekleştirme mekânı olarak şehir ve zaman...
11.03.2022
İstiklal Marşı’nın 100.yılı vesilesiyle, geçtiğimiz yıl 12 Mart günü, gazeteci Mehmet Aydın’ın hazırlayıp sunduğu ve TV DEN ekranlarında yayınlanan programa canlı yayınla konuk olmuştum. Milli Şairimizi yâd edip İstiklal Marşı’nın nasıl yazıldığına dair sohbet ederken, Akif’in Ankara’da Taceddin’de dizeleri kaleme...
10.03.2022
Hâfıza kaybına uğramış bir saygıdeğer insanı düşünün: dostunu, düşmanını bilmez, ne tarafa çevirirseniz oraya yönelir, onu istediğiniz gibi kullanırsınız. Milletin hâfızası, onun târihidir ve o târih, çok titiz bir şekilde muhâfaza edilmelidir.Peki, bizim târihimiz, nasıl ele alınıp yazılıyor? sorusuna geçmeden...
10.03.2022
Ortaçağ döneminde şehirlerin aidiyeti ve kimliğinin ön planı çıktığı görülmektedir. Şehirlerin kendilerine has sesi, rengi ve dili olması, şehirleri müstesna kılmaktadır. Türk tarihinde büyük manası olan şehirlerin bu vasıflarıyla yâd edildiği bilinir. Sözünü ettiğimiz şehirlere örnek verecek olursak, Türk yurdu...
10.03.2022
Celaleddin Çelik “Kur’an’da Toplumsal Değişim” kitabında Kur’an’da “ortak kader” (7 Araf 34), “toplumsal akibet” (27 Neml 51; 40 Mü’min 5) gibi vurguların bulunduğunu, bu ayetlerin toplumların değişimine etki eden bazı dinamiklere işaret ettiğini ifade eder. Bu kapsamda fıtratından (yaratılmış insan...
09.03.2022
Son günlerde yaşanan evrensel gerginlik ve Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, bir çok soruyu, boykotu, korkuyu ve benim de sıkça bahsettiğim buhran kavramını akıllara getirdi. Şimdi ne olacaktı? Alınacak tavır, edilecek boykot neydi? Bir üçüncü dünya savaşı çıkar mıydı? İlk şaşkınlığın akabinde...
09.03.2022
2. Sezai Karakoç’un Bakışıyla Mevlânâ’nın Eserleri Ne Anlam İfâde Eder? Sezai Karakoç, Mevlânâ’nın mensur ve manzum eserlerine dair tespit ve değerlendirmelerde bulunur. Sezai Karakoç tarafından Mevlânâ’nın eserlerine dair yapılan tespitler, sadece Mevlânâ’nın şahsının değil, eserlerinin de günümüz için ifade ettiği...
09.03.2022
Medeniyetin oluşması için şehirlere ihtiyaç vardır. Şehirli insanlardan oluşuyor medeniyet. Kuran, imar eden, büyüten, çoğaltan, geliştiren, değiştiren, yeniliklere imkânlar hazırlayandır şehirli olan. Dolayısıyla şehirde yaşamak için bir bilincin, bir şuurun, bir gelişmişliğin umdelerinden olan yardımlaşmanın, birbirini ikaz edebilmenin, birbirini iyileştirebilmenin de ihtiyacı...
08.03.2022
Hindistan, XIX. yy’dan itibaren İngiliz hegemonyasına girmiş, bunun sonucu olarak tarihsel bir kırılma dönemi yaşamıştır. Sömürgecilik olgusu yıllarca Hint toplumunun kalabalık yığınlarıyla sessizliğe gömülmesine; maddi ve manevi değerlerinin sömürülmesine neden olmuştur. Hindistan’ın XX.yy’ın ortalarında bağımsızlığını kazanmasıyla birlikte İngiliz sömürgesinin olumsuz...
26.02.2022
Gelmekte olan krizi saniye saniye haber veren ihtiyar dünyanın erken uyarıcı gücü ABD şu sıralar Rusya’yı durdurmak için en ağır silahını kullanıyor: Yaptırım! 2. Dünya Savaşı sonunda Hiroşima’ya attıkları atom, yaptırımın yanında çocuk oyuncağı kalır!Olup bitenlere bakarak Sovyet sisteminin çöküşünü...
26.02.2022
Yıllar önce Umberto Eco’nun IV. Haçlı Seferi sıralarında geçen keyifli bir hikâye anlattığı Baudolino’yu okurken, mezarlığın birinden aldığı kafatasını Vaftizci Yahya’nın kafatası diye müminlere “okutan” kitabın başkişisi Baudolino’nun yaptığı Kutsal Emanetler ile ilgili sahtekârlıkları abartılı bulmuştum. Alman keşiş Gunther von...
26.02.2022
Pandemi sonrası bir savaş bekliyor muyduk? Hayır… İnsanoğlunun pandemiyle birlikte deneyimlediklerini adeta bir baş dönmesinin tetiklediği savaş çığırtkanlığı ile bir çırpıda unutması, kadın ve çocukların camları buğulu otobüsler ile yurtlarından ayrılması, eli silah tutanların vedası ve dahası… Tankları gürbüz birer...
26.02.2022
Okuryazarlığın geleneksel tanımları; dinleme, konuşma, okuma, yazma, aritmetik ve eleştirel düşünme ile ilgili becerilere odaklanmıştır. Bu becerileri kazandırmadaki nihai amaç ise etkin ve anlamlı yollarla topluma dâhil olabilen aktif düşünür ve öğrenenler yetiştirmek olarak ifade edilmektedir. Söz konusu beceriler, dijital...
21.02.2022
Rodrigo’yu anlamıyorumMotzart’ı Bethoven’ıUrfa’yı biliyorum Buhara’yıTürkistan gecelerinde kandiller yakanYüzünde Taşkent’ten, Semerkant’dan izler taşıyanZamanın durgun koylarındaTarlalardan ay toplayan kadınlarıKarnavas’ta açan bahar çiçeklerini bilirim **Buhara’nın Hive’nin sokaklarındaKopuz kılından dökülen hasret nameleriİç çekişlerle yankılanır Gök Mescid’deHayalet şehirler dilsiz bir ezgiyle boğulurGörkemli çığlıklarla arınırBuhara’nın kederli...
21.02.2022
İnsanlık tarihine İslam tarihi diye bakmak pekâlâ mümkündür. Bu nedenledir ki Mekke, Medine, Kudüs, Bağdat, Şam, Endülüs, Semerkant, Buhara, İstanbul, Bursa, Konya, Mardin gibi birçok şehir-yerleşim alanı; yüzyıllar boyu ilmin, irfanın, sanatın, edebiyatın, kültürün kalbi olmuştur. Elbette yazı başlığımız olan...
21.02.2022
Eflatun, “Bir şehir, farklı türde insanlardan oluşur; benzer insanlar, bir şehir meydana getiremez” der. Tarih boyunca farklı kültürden insanların bir araya geldiği ve bu kültüre sahip insanları harmanlayıp, ateşin demiri erittiği gibi insanı eriten bir şehirdir Buhara. Nitekim üzerinde yüzyıllardır...
21.02.2022
Mir-i Arap medresesinin çinilerine gök kubbeden Zerefşân ırmağına esen ateş mavisi yıldız tozlarından buğular mı aksetmiştir? Yoksa bu çiniler ezelden mi böyle parlak, böyle alevli bir ahenkle süslenmiştir? Bu suale cevabımız zamanı şahit kılacaksa eğer, bu şahitlik Buhara mevzubahis olduğunda...
21.02.2022
Altan Çetin- Galip Çağ, İbn Haldun’un tarih felsefesini Selçuklu ve Osmanlı devletlerinin kuruluş ve çöküş sürecini açıklamak için metodolojik bir anahtar olarak kullanmaktadır. Çetin-Çağ’ın da ifade ettiği üzere Osmanlı’nın kuruluşu meselesi literatürde birbiriyle çatışmalı bazı teorilerle açıklanmaktadır. Çetin-Çağ’ın esas aldığı...
21.02.2022
Tarih, insanın varlığını idame ederken neye istinaden hareket ettiğinin belirginlik kazandığı bir zamansal ve mekânsal kesittir. İnsanın yapıp ettiklerinin bedenselleştiği bir zemini işaret etme adına tarih inşa edilmiştir. Tarih ve insan ile insan ve düşünce arasında birebir bir bağ söz...
















